Znaleziono największy w Galilei kompleks tuneli, w którym Żydzi ukrywali się przed Rzymianami
18 marca 2024, 10:19W miejscowości Hukkok w pobliżu Jeziora Tyberiadzkiego znaleziono największy w Galilei zespół tuneli i jaskiń wykorzystywanych w starożytności przez Żydów do ukrywania się przed Rzymianami. Badania ujawniły, że w ramach przygotowań do powstania z 66 roku (66–73) oraz powstania Szymona Bar-Kochby (132–136), miejscowa ludność przekształciła podziemną cysternę z czasów Pierwszej Świątyni, w kryjówkę. Na tym się jednak nie skończyło.
Ludzie przybyli na Curaçao setki lat wcześniej, niż wskazywały dotychczasowe badania
13 marca 2024, 14:23Dzieje migracji człowieka, pojawiania się naszego gatunku na kolejnych terenach, to historia fascynująca i wciąż nie do końca poznana. Nawet jeśli chodzi o czasy stosunkowo niedawne. Nowe badania przeprowadzone, między innymi, przez naukowców z Simon Fraser University (SFU) oraz National Archaeological Anthropological Memory Management z Curaçao wskazują, że ludzie pojawili się na tej wyspie o setki lat wcześniej, niż sądziliśmy.
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Niezwykle rzadka głowa Merkurego znaleziona w nieznanej wcześniej osadzie rzymskiej w Anglii
28 lutego 2024, 13:25Podczas wykopalisk średniowiecznego stanowiska szkutniczego w Smallhythe w hrabstwie Kent odkryto nieznaną wcześniej osadę rzymską, zamieszkiwaną między I a III wiekiem. Jednym ze znalezionych artefaktów jest wykonana z glinki kaolinowej głowa Merkurego, rzymskiego bóstwa handlu, zysku i kupiectwa. O ile Merkury był najpopularniejszym bóstwem przedstawianym w formie metalowych figurek, o tyle egzemplarze z glinki kaolinowej są bardzo rzadkie; dotąd odkryto mniej niż 10 egzemplarzy z rzymskiej Brytanii.
Złodzieje buldożerami niszczą starożytne stanowiska archeologiczne w Afganistanie
22 lutego 2024, 07:19W Afganistanie systematycznie niszczy się buldożerami dziesiątki stanowisk archeologicznych, donoszą naukowcy z University of Chicago. Zniszczenia dokonywane są, by ułatwić plądrowanie stanowisk. Amerykańscy naukowcy zauważyli na zdjęciach satelitarnych, że niszczone są m.in. stanowiska z końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Niektóre z nich mają ponad 3000 lat. Wiele zniszczeń odnotowano w regionie Balkh, który w starożytności stanowił serce Baktrii.
Na dnie Bałtyku znaleziono zatopioną budowlę z epoki kamienia
13 lutego 2024, 13:18W 2021 roku na dnie Morza Bałtyckiego geolodzy zauważyli długi na niemal kilometr rząd regularnie ułożonych głazów. Struktura nie wyglądała na dzieło natury, więc rozpoczęto jej szczegółowe badania. Ich autorzy opublikowali właśnie na łamach PNAS artykuł, w którym informują, że w Zatoce Meklemburskiej, 21 metrów pod powierzchnią wody, znajduje się megastruktura stworzona ponad 9000 lat temu przez łowców-zbieraczy.
Naukowcy z Wrocławia kończą prace nad zapachami pobudzającymi i hamującymi apetyt
9 lutego 2024, 07:16W Katedrze Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu rozpoczyna się ostatni etap badań nad zapachami regulującymi apetyt. Zespół doktora Jacka Łyczko będzie sprawdzał, jak konsumenci reagują na zapachowe prototypy, z których 12 ma pobudzać apetyt, a 4 będą go zmniejszały. Zapachy takie mogą przydać się chociażby seniorom, którzy mają problemy z apetytem, jak i osobom otyłym, które chciałyby mniej jeść.
Niezwykle rzadki zabytek – w Londynie znaleziono kompletne rzymskie łoże pogrzebowe
8 lutego 2024, 09:22Podczas wykopalisk przy Holborn Viaduct w Londynie archeolodzy znaleźli niezwykle rzadkie rzymskie łoże pogrzebowe. Co więcej, jest to pierwsze kompletne łoże tego typu odkryte na Wyspach Brytyjskich. Zostało wykonane z wysokiej jakości dębu, ma rzeźbione nogi, a poszczególne elementy zostały połączone drewnianymi kołeczkami. Przed umieszczeniem w grobie zostało rozłożone na części, jednak niewykluczone, że podczas pogrzebu niesiono na nim zwłoki.
W Wiedniu znaleziono cegły wyprodukowane przez legion, z którym Cezar przekroczył Rubikon
6 lutego 2024, 08:23Szkoła podstawowa Kinderfmanngasse znajduje się w historycznym centrum Wiednia. Gdy więc przystąpiono do jej gruntownego remontu, rozpoczęto prace archeologiczne. Okazało się, że 1900 lat temu, w miejscu, gdzie obecnie uczą się dzieci, stał duży rzymski budynek przemysłowy, prawdopodobnie cegielnia. A w jego pozostałościach znaleziono coś wyjątkowo interesującego – cegły oznaczone przez Legio XIII Gemina, legion, z którym Juliusz Cezar przekroczył Rubikon.
Technokompleks LRJ to nie dzieło neandertalczyka. Odkrycie zmienia pogląd na prehistorię Europy
1 lutego 2024, 12:39Homo sapiens pojawił się w północnej części Europy ponad 45 000 lat temu, na wiele tysięcy lat zanim z południa zniknął neandertalczyk. Szczątki znalezione w jaskini Ilsenhöhle w Ranis w Niemczech pozwalają też po raz pierwszy zidentyfikować przedstawiciela technokompleksu LRJ (Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician). To zespół europejskich kultur archeologicznych, do którego należy m.in. kultura jerzmanowicka. Odkrycie dokonane przez międzynarodowy zespół naukowy kierowany przez specjalistów z Instututu im. Maxa Plancka może rozstrzygnąć spór o to, kto – neandertalczyk czy człowiek współczesny – był twórcą LRJ.
